Bệnh lý thiếu máu: Dấu hiệu, nguyên nhân và các xét nghiệm chẩn đoán

Bệnh thiếu máu là bệnh gì ?

Theo tổ chức y tế thế giới WHO, bệnh thiếu máu là tình trạng giảm nồng độ huyết sắc tố trong máu so với người cùng tuổi, cùng giới, cùng trạng thái và điều kiện sống..

Các dấu hiệu của thiếu máu:

+ Cảm giác mệt mỏi, thường xuyên bị chóng mặt, tim đập nhanh.

+ Khó thở khi gắng sức hoặc thường xuyên.

+ Da xanh, niêm mạc nhợt nhạt, lòng bàn tay trắng.

+ Móng tay khum, tóc khô dễ gãy.

+ Chán ăn, rối loạn tiêu hóa,…

Ban đầu, thiếu máu có thể rất nhẹ nên không được chú ý tới. Nhưng các dấu hiệu trên có thể nặng lên nếu tình trạng thiếu máu vẫn còn tiếp diễn.

Các nguyên nhân gây thiếu máu:

Nguyên nhân gây thiếu máu gồm 3 loại nguyên nhân chính:

+ Thiếu máu do mất máu

+ Thiếu máu do giảm sản xuất hồng cầu

+ Thiếu máu do sự phá hủy các tế bào hồng cầu

1.Thiếu máu do mất máu

Có thể mất máu cấp tính hay mạn tính. Đặc biệt thường gặp trong các trường hợp chảy máu kéo dài mà người bệnh không thể nhận thấy gồm:

+ Các bệnh về đường tiêu hóa như trĩ, viêm dạ dày , ký sinh trùng đường ruột và ung thư

+ Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như aspirin hoặc ibuprofen, có thể gây loét và viêm dạ dày

+ Kỳ kinh nguyệt, đặc biệt là nếu chảy quá nhiều máu.

2.Thiếu máu do giảm sản xuất hồng cầu

Thiếu máu thiếu sắt: là tình trạng phổ biến, hay gặp nhất. Thiếu máu do thiếu sắt xảy ra do cơ thể không có đủ chất sắt để tủy xương tạo ra huyết sắc tố, đây là một phần của tế bào hồng cầu đưa oxy đến các cơ quan trong cơ thể. Nguyên nhân gây thiếu máu thiếu sắt gồm:

– Chế độ ăn không có đủ chất sắt, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh, trẻ em, thanh thiếu niên, người ăn kiêng và chế độ ăn thuần chay (vegan)

– Một số loại thuốc, thực phẩm và đồ uống có chứa caffein

– Các bệnh về tiêu hóa như bệnh Crohn, hoặc cắt bỏ một phần dạ dày hoặc ruột non

– Chu kỳ kinh nguyệt.

– Mang thai và cho con bú

Thiếu máu thiếu vitamin: Bên cạnh sắt, cơ thể cần folate và vitamin B12 để tạo ra đủ các tế bào hồng cầu khỏe mạnh. Một chế độ ăn thiếu chất này và các chất dinh dưỡng quan trọng khác có thể làm giảm sản xuất hồng cầu.

Thiếu máu bất sản: Xảy ra khi người bệnh không có hoặc không có đủ tế bào gốc. Người bệnh có thể bị thiếu máu bất sản do gen hoặc do tủy xương bị tổn thương khi sử dụng một số loại thuốc, xạ trị, hóa trị hoặc nhiễm trùng.

Bệnh thalassemia: bệnh lý di truyền do sự thiếu hụt tổng hợp một chuỗi globin trong huyết sắc tố của hồng cầu. Thalassemia là bệnh di truyền lặn, gen bệnh nằm trên nhiễm sắc thể thường và có thể di truyền từ bố mẹ sang con. Bệnh này có thể từ nhẹ đến đe dọa tính mạng .

3.Thiếu máu do sự phá hủy các tế bào hồng cầu

Khi các tế bào hồng cầu mỏng manh và có thể vỡ sớm hơn bình thường sẽ gây ra bệnh thiếu máu tán huyết. Những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này gồm:

+ Bệnh lupus ban đỏ

+ Các bệnh truyền qua gen, chẳng hạn như thiếu máu hồng cầu hình liềm, thalassemia và xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối

+ Lách to khiến các tế bào hồng cầu bị phá hủy quá sớm.

+ Nhiễm trùng, thuốc, nọc độc của rắn hoặc nhện, một số loại thực phẩm

+ Độc tố từ bệnh gan hoặc bệnh thận

+ Ghép mạch máu, van tim nhân tạo, khối u, bỏng nặng, tăng huyết áp nặng và rối loạn đông máu

Các xét nghiệm chẩn đoán thiếu máu:

Các xét nghiệm được thực hiện nhằm xác định mức độ, tính chất thiếu máu, phát hiện các bệnh lý thiếu máu do di truyền và tìm nguyên nhân của thiếu máu.

1. Tổng phân tích tế bào máu

Xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu nhằm đánh giá tình trạng thiếu máu, một số bệnh nhiễm trùng và rối loạn đông máu. Ngoài ra còn có thể phát hiện sớm các bệnh lý như: suy tuỷ, ung thư máu,…

+ Số lượng bạch cầu (WBC): đánh giá mức độ nhiễm trùng. Trị số cho phép: 4.0 – 10×10^9/L

+ Số lượng hồng cầu (RBC): số lượng hồng cầu trong 1 đơn vị máu. Trị số tham khảo: 3.8 – 5.6 x 10^12/L

+ Lượng huyết sắc tố (Hb): là tiêu chuẩn trong chẩn đoán thiếu máu và xác định mức độ thiếu máu. Người bệnh được chẩn đoán thiếu máu nếu:

  • Hb < 13.0 g/dL đối với nam
  • Hb< 12.0g/dL đối với nữ

Đối với trẻ em, trị số Hb chẩn đoán thiếu máu sẽ thay đổi theo độ tuổi.

+ MCV (thể tích trung bình hồng cầu), Hct (tỷ lệ phần trăm thể tích hồng cầu trong máu), MCH (lựơng huyết sắc tố trung bình hồng cầu), MCHC (nồng độ huyết sắc tố trung bình hồng cầu): đánh giá kích thước, thể tích, phân bố của hồng cầu.

+ Số lượng tiểu cầu: số lượng tiểu cầu trong 1 đơn vị máu

Trị số bình thường: 130- 400×10^9/L

2. Sắt huyết thanh

Định lượng sắt huyết thanh có thể cho biết nồng độ sắt hiện tại trong cơ thể là bao nhiêu, thừa hay thiếu. Phạm vi cho phép là Hàm lượng sắt: 60 – 170 mg/dl

Sắt huyết thanh tăng trong: tăng sự phá huỷ hồng cầu, thiếu máu thiếu sắt,…

Sắt huyết thanh giảm trong: thiếu máu thiếu sắt, giảm hấp thu sắt,…

3. Định lượng Ferritin

Ferritin là sắt được dự trữ trong cơ thể.

Chỉ số bình thường của ferritin nằm trong khoảng: 15- 300 ng/ml

Ferritin giảm trong: giảm dự trữ sắt, thiếu máu thiếu sắt,…

Ferritin tăng trong: bệnh lý tan máu, thừa sắt,…

4. Định lượng Folate và Vitamin B12

Xét nghiệm vitamin B12 và folate là những xét nghiệm riêng biệt, thường được sử dụng kết hợp để phát hiện thiếu hụt và để giúp chẩn đoán nguyên nhân thiếu máu.

Sự thiếu hụt vitamin B12 và folate có thể dẫn đến tình trạng thiếu máu hồng cầu to, một số rối loạn thần kinh và có thể ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của thai và sự phát triển của trẻ em.

5. Soi phân tìm KST đường ruột

Các loại ký sinh trùng này sống bên trong cơ thể người, lấy chất dinh dưỡng để tồn tại, phát triển và gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Những loại ký sinh trùng đường ruột phổ biến như: giun móc, giun đũa, sán lá gan, giun kim,… đều được tìm thấy trong xét nghiệm soi phân tìm KST đường ruột.

6. Điện di Hemoglobin

Đánh giá thành phần và tỷ lệ hemoglobin (Hb) trong máu. Có giá trị trong chẩn đoán và sàng lọc bệnh lý huyết sắc tố .Nên thực hiện điện di hemoglobin khi:

– Những trường hợp thiếu máu tán huyết không giải thích được.

– Thiếu máu hồng cầu nhỏ không liên quan đến giảm sắt, bệnh lý mãn tính

– Tiền sử gia đình có bệnh lý Hemoglobin

– Kết quả một số test sàng lọc hồng cầu liềm, bệnh HbH, HbE… dương tính

 – Đối với những người đang có dự định kết hôn với nhau và có mắc một số bệnh về Hemoglobin, giúp họ tầm soát khả năng di truyền bệnh lại cho con để có những quyết định thích hợp khi mang thai.

7. Xét nghiệm gene Thalassemia

Là xét nghiệm xác định chính xác người bệnh có mang gene alpha hay beta Thalassemia hay không? Hỗ trợ bác sĩ trong việc chẩn đoán, điều trị bệnh hiệu quả và tư vấn sinh sản hợp lý. Có thể tham khảo thông tin xét nghiệm bệnh Thalassemia Tại Đây.

Xét nghiệm bệnh lý thiếu máu ở đâu tại Buôn Ma Thuột uy tín, chính xác ?

Bệnh lý thiếu máu có rất nhiều nguyên nhân và có nhiều dấu hiệu khác nhau tuỳ theo từng nguyên nhân cụ thể. Khi bạn có dấu hiệu nghĩ tới thiếu máu, muốn làm xét nghiệm bệnh thiếu máu ở Buôn Ma Thuột, hãy đến Trung tâm xét nghiệm y khoa Buôn Ma Thuột. Hiện nay Trung tâm đã thực hiện đầy đủ những xét nghiệm trên, trang thiết bị hiện đại, đội ngũ kỹ thuật viên được đào tạo chuyên nghiệp và cho ra những kết quả xét nghiệm chính xác nhất. Bác sĩ tại trung tâm giàu kinh nghiệm sẽ tư vấn về tình trạng và tìm nguyên nhân để giải quyết kịp thời cho người bệnh.

Bảng giá xét nghiệm bệnh lý thiếu máu tại Trung tâm xét nghiệm BMT – 170 Đinh Tiên Hoàng

* Cơ sở Chính: Trung tâm xét nghiệm Buôn Ma Thuột

✍️ Địa chỉ: 170 Đinh Tiên Hoàng – TP.BMT

☎️ Hotline: 02626 544 455 (24/7).

Làm việc tất cả các ngày trong tuần kể cả thứ  7 – Chủ nhật từ 7h – 18h. Có Bác sĩ tư vấn miễn phí trước và sau khi xét nghiệm.

Tag: xét nghiệm bệnh thiếu máu ở bmt, xét nghiệm thiếu máu ở bmt, bệnh lý thiếu máu, xét nghiệm bệnh lý thiếu máu

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *